Realizacja zadań związanych z ochroną środowiska oraz infrastrukturą i gospodarką komunalną stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityki programów i strategii przyjętych przez Władze Grodziska Mazowieckiego. Do najważniejszych z nich należą:

• z zakresu ochrony środowiska:

  • Program Ochrony Środowiska na lata 2022-2026 z perspektywą do roku 2030,

  • Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Grodzisk Mazowiecki na lata 2021-2027 z perspektywą do 2035 r.,

  • Strategia Rozwoju Elektromobilności dla Gminy Grodzisk Mazowiecki na lata 2019-2040,

  • Program dotacji przedsięwzięć związanych z wymianą, demontażem lub likwidacją pokryć dachowych i elewacji zawierających azbest oraz wyrobów zawierających azbest zalegających na nieruchomościach,

  • Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na lata 2023-2025 z prognozą po roku 2025,

  • Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Grodzisk Mazowiecki na lata 2021-2025,

  • Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Grodzisk Mazowiecki na lata 2019-2035.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Zadania z zakresu gospodarki wodno-kanalizacyjnej na terenie Gminy Grodzisk Mazowiecki wykonuje Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Grodzisku Mazowieckim. Podstawowym przedmiotem działania spółki w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenie ścieków prowadzonego na terenie Gminy Grodzisk Mazowiecki jest: pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody (PKD 36.00.Z),odprowadzanie i oczyszczanie ścieków (PKD 37.00.Z). Spółka realizuje również założenia Wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na lata 2023-2025 wraz z prognozą po roku 2025. Wartość zaplanowanych inwestycji w w/w Wieloletnim planie uchwalonym przez Radę Miasta uchwałą 1073/2023 z dnia 18 grudnia 2023 r. (zwany dalej Planem) na rok 2023 wynosiła 19 403,7 tys. zł netto. W 2023 roku zrealizowano Plan pod względem rzeczowym a wartość zaksięgowanych nakładów wyniosła 13.801,50 tys. zł netto.

Największe realizowane inwestycje (o długości powyżej 300 m) polegające na budowie sieci kanalizacyjnej w roku 2023 to:

• budowa sieci kanalizacyjnej w ul. Mazowieckiej od skrzyżowania ulic Mazowiecka i Gilewicza do ul. Olszowej oraz w ul. Paprociowej, Gajowej, Roztocze, Laurowa, bocznej od Laurowej i Azaliowa w Książenicach wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 140,76 tys. zł netto – inwestycja w trakcie realizacji,

• budowa sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul. Zgodnej wraz z drogą boczną w miejscowości Kałęczyn w ul. Jowisza, ul. Wylotowej, ul. Planetarnej i ul. Księżycowej wraz z drogami bocznymi w miejscowości Kozerki oraz ul. Neptuna i ul. Polarnej wraz z drogą boczną w miejscowości Włodków w gm. Grodzisk Mazowiecki - wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 69,46 tys. zł netto – inwestycja w trakcie realizacji,

• budowa sieci kanalizacji ciśnieniowej do dz. ew. 75, 76/2, 28/7, 33/8 obr. Natolin. (włączenie w ul. Kasieńki) - wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 360,43 tys. zł netto – inwestycja w trakcie realizacji.

Największe realizowane inwestycje (o długości powyżej 300 m) polegające na budowie sieci wodociągowej w roku 2023 to:

• budowa sieci wodociągowej w ul. Porannej Rosy w Opypach – wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 91,56 tys. zł. netto – inwestycja zakończona,

• budowa sieci wodociągowej w ul. Starowiejskiej w miejscowości Kady inwestycja w trakcie realizacji wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 88,25 tys. zł. netto – inwestycja zakończona,

• budowa sieci wodociągowej w ul. Korfantego i na dz. ew. nr 140/4 obr. Wólka Grodziska - wartość poniesionych nakładów w 2023 roku wyniosła 78,51 tys. zł. netto – inwestycja zakończona.

Największe realizowane inwestycje (o długości powyżej 300 m) polegające na projektowaniu sieci kanalizacyjnej w roku 2023 to:

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w miejscowości Chrzanów Duży – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Cyraneczki, Czapli i Żurawiej w Grodzisku Mazowieckim – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w miejscowości Chrzanów Mały - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej w ul.: Słonecznej Polany, Pod Gajem, Koncertowej, Sopranowej i Etiudy w m. Książenice - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej w ul.: Jarzębinowej i Przyjaciół w m. Książenice - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Kossaka, Ustronnej, Grottgera, Sąsiedzkiej, Swojskiej w miejscowości Kozery – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Gościnnej i Krańcowej w miejscowości Radonie – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul. Marsa wraz z drogą boczną (dz. 197/2) w miejscowości Kozerki - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Jowisza, G. Orlicz Dreszera i Merkurego w miejscowości Kozerki - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul. Widokowej w Radoniach – projektowanie zakończono,

• projektowanie i budowa sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Jemiołowej, Ziołowej i Polnej Róży w m. Opypy - projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie i budowa sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej w ul.: Polnej Róży i Jałowcowej w m. Opypy - projektowanie w trakcie realizacji.

Największe realizowane inwestycje (o długości powyżej 300 m) polegające na projektowaniu sieci wodociągowej w roku 2023 to:

• projektowanie sieci wodociągowej w drodze bocznej od ul. Środkowej (dz. 282/4) w miejscowości Kady – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci wodociągowej w ul Jałowcowej w miejscowości Opypy (dz.ew nr 266/6) – projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie sieci kanalizacyjnej w ul. Polnej Róży (dz.ew. nr 70/2, 96/1), Ziołowej (dz.ew. nr 95/1, 96/2, 266/16) oraz ul Jałowcowej (dz.ew nr 266/6) w miejscowości Opypy – projektowanie w trakcie realizacji,

• projektowanie i budowa sieci wodociągowej w drodze bocznej od ul. Cisowej (dz.: 102/27 i 102/37) w m. Czarny Las – projektowanie zakończono,

• projektowanie i przebudowa sieci wodociągowej w ul. 11 Listopada w Grodzisku Mazowieckim – projektowanie zakończono,

• projektowanie i budowa sieci wodociągowej w ul.: Kuropatwiej i Szpaczej w m. Szczęsne – projektowanie zakończono,

• projektowanie sieci wodociągowej w Al. Wiśniowej (dz. 132/9) w m. Książenice – projektowanie zakończono,

• projektowanie przebudowy sieci wodociągowej w ul. Gogola w m. Radonie – projektowanie zakończono,

• projektowanie przewodów tłocznych z ujęcia do SUW "Cegielniana" w Grodzisku Mazowieckim – projektowanie w trakcie realizacji.

Na realizację Planu inwestycyjnego w zakresie sieci:

• wodociągowych - przeznaczono 1.501,71 tys. zł netto - w tym zrealizowane przez ZWiK – 1.216,19 tys. zł netto,

• kanalizacyjnych - przeznaczono 4.034,83 tys. zł netto - w tym zrealizowane przez ZWiK – 3.312,28 tys. zł netto.

W 2023 roku realizowane były następujące zadania inwestycyjne na terenie oczyszczalni ścieków w Chrzanowie Dużym:

• rozbudowa węzła odwadniania i zagęszczania osadów, Rozbudowa linii osadowo gazowej, Budowa stacji kogeneracji. Umowa na realizację robót została podpisana w 2021 roku, wartość robót budowlanych to 30.556,65 tys. zł netto. Wartość robót budowlanych zrealizowanych w 2023 roku wyniosła 3.451,48 tys. zł netto. Odbioru końcowego dokonano 14.06.2023. Realizacja zadania została zakończona,

• zakup i montaż rezerwowej pompy na przepompowni głównej oczyszczalni ścieków. W 2021 roku podpisano umowę na realizację robót. Wartość robót budowlanych to 653 tys. zł netto. Wartość robót budowlanych zrealizowanych w 2023 roku to 169 tys. netto. Realizacja zadania została zakończona,

• przebudowa i rozbudowa części mechanicznej oczyszczalni ścieków (piaskowniki), projekt i budowa instalacja do higienizacji komunalnego osadu ściekowego, projektowanie i budowa instalacja do przyjmowania nieczystości z samochodów z kanalizacji. W 2022 roku podpisano umowę na opracowanie dokumentacji projektowej. Wartość umowy to 269,2 tys. netto. Uzyskano pozwolenie na budowę. Zakończono prace projektowe. 

• projekt i budowa placu magazynowego z wiatą na komunalny osad ściekowy i zawartość piaskowników. W 2023 roku podpisano umowę na wykonanie prac projektowych. Wartość umowy to 169 tys. netto. Uzyskano pozwolenie na budowę. Zakończono prace projektowe,

• wymiana kotłów o mocy 340 kW na oczyszczalni ścieków w ilości 3 szt. W 2022 roku podpisano umowę na dostawę i montaż kotłów. Wartość robót to 388,5 tys. zł netto. W 2023 roku wykonano rozruchy i zgłoszono instalację do UDT. Realizacja zadania została zakończona,

• przebudowa kolektora A-B. W dniu 22.05.2023 podpisano umowę, wartość robót budowlanych to 1.158,67 tys. zł netto. Realizacja zadania została zakończona.

Spółka finansuje inwestycje z następujących źródeł:

• dotacje ze środków unijnych – Funduszu Spójności - Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Osi Priorytetowej II „Wzrost e-potencjału Mazowsza”,

• pożyczki udzielone przez Narodowy Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – głównie z Programu „Adaptacja do zmian klimatu oraz ograniczanie skutków zagrożeń środowiska”,

• pożyczki udzielone przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, częściowo umarzalne, okres spłaty od 10 do 15 lat – Program „Zadania z zakresu ochrony wód”, „Ogólnopolski program gospodarki wodno-ściekowej poza granicami aglomeracji ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych”, OA-P1 Zadania z zakresu ochrony powietrza,

• środki własne. Na dzień 31.12.2023 Spółka posiadała 15 zawartych umów pożyczek, które zostały zaciągnięte na realizację zadań inwestycyjnych. Saldo pożyczek na 31.12.2023 wynosiło 25.422.350,91 zł. W 2023 roku Spółka otrzymała dotacje w kwocie 6.508.514,00 zł.

Badania i rozwój

Realizacja zadań określonych w Wieloletnim planie modernizacji i rozwoju urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych wpływa na rozwój działalności spółki zarówno w aspekcie obszaru działania, technologii oraz efektywności. W ramach prowadzonych działań badawczo rozwojowych Spółka wdrożyła i rozwija model matematyczny sieci wodociągowej. Model zasilany jest bieżącymi danymi pomiarowymi oraz strukturą układu węzłów sieci. Przeprowadzane w modelu symulacje oraz ich wyniki implementowane są do bieżącej pracy ustawień terenowych. Na ich podstawie podejmowane są decyzję dotyczące planowanych inwestycji oraz możliwości dalszego pozyskiwania klientów. Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej pozwala na zwiększenie obszaru działania i pozyskiwanie nowych klientów. Prowadzone były tez inwestycje mające na celu poprawę efektywności energetycznej jak budowa farm fotowoltaicznych i kogeneracji.

Na podstawie Uchwały Nr 468/2021 Rady Miejskiej w Grodzisku Mazowieckim z dnia 24 lutego 2021 r. w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty od dnia 1 kwietnia 2021 r. obowiązują następujące stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi:

• stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi - w wysokości 32,00 zł miesięcznie od mieszkańca;

• stawkę opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny - w wysokości 64,00 zł miesięcznie od mieszkańca.

Dla właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi, którzy zagospodarowują bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostownikach przydomowych wprowadzono zwolnienie z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wysokości 3 zł miesięcznej opłaty od każdego mieszkańca zamieszkującego daną nieruchomość.

Łączne wydatki poniesione w tym obszarze w 2023 r. przez Gminę wyniosły 34.804.616,07 zł, co stanowiło 8,62% ogólnej kwoty wydatków Gminy. Ponad 41% wydatków na transport i łączność stanowiły wydatki bieżące, w tym głównie rekompensata z tytułu usług transportu zbiorowego (3,9 mln zł) oraz wydatki na bieżące utrzymanie dróg. Pozostałe wydatki objęły działania inwestycyjne w obszarze dróg, ulic i chodników, które szczegółowo przedstawiono w zakładce Inwestycje transportowe i drogowe.

Zadania z zakresu gospodarki mieszkaniowej na terenie Gminy Grodzisk Mazowiecki wykonuje Zakład Gospodarki Mieszkaniowej. W roku 2023 w zasobach gminnych znajdowało się:

• 69 budynków gminnych z 633 lokalami

• 4 budynki prywatne w zarządzie Gminy - 18 lokali

• lokale gminne we wspólnotach mieszkaniowych i GSM - 83 lokale

Ogółem były to 734 lokale

Zakład administrował również  12  świetlicami wiejskimi (w Natolinie, Kadach, Kraśniczej Woli, Kozerkach, Łąkach, Mościskach, Opypach, Zabłotni, we wsi Szczęsne, dwoma w Chlebni, Czarnym Lesie) oraz budynkami Szkoły Muzycznej przy ul. Okulickiego 8, Społecznej Szkoły Podstawowej przy ul 3-go Maja 33, Hufca ZHP przy ul. Sowińskiego 11, budynkiem w Książenicach ul. Mazowiecka 101 oraz 38 lokalami użytkowymi.

W celu utrzymania zasobu mieszkaniowego w należytym stanie technicznym zapewniającym bezpieczeństwo mieszkańców wykonano remonty obiektów (naprawy główne, naprawy bieżące oraz

dokumentację niezbędną do wykonania prac remontowych) oraz prace w ramach usług konserwacyjnych na łączną kwotę około 1.247.000 zł netto.

remonty obiektów 

• naprawy główne:

  • • remont dachu wraz z remontem kominów w budynku ul. Montwiłła 22, ul. Traugutta 3,

    • malowanie klatki schodowej w budynku przy ul. Traugutta 22,

    • przemurowanie kominów na budynku ul. Poniatowskiego 35, ul. 11 Listopada 7,

    • malowanie (likwidacja korozji) balustrad galerii w budynku ul. Traugutta 22,

    • wymiana drzwi drewnianych na aluminiowe do klatek schodowych w budynkach ul. Przemysłowa, 2, 2A, 2B, 2C, 4, 4A oraz w budynku ul. Narutowicza 15,

    • wymiana stolarki okiennej drewnianej w budynku ul. 1 Maja 43,

    • wykonanie dodatkowych przewodów kominowych w budynku ul. Montwiłła 22,

    • wzmocnienie murów przy użyciu kotew spiralnych oraz wymiana podestu drewnianego schodów w budynku ul. Składowa 8,

    • malowanie klatki schodowej po pożarze w budynku ul. Bołtucia 1,

    • wymiana instalacji wodociągowej w budynku ul. Poniatowskiego 35,

    • wymiana oświetlenia na energooszczędne na korytarzach, klatce schodowej i w łazienkach wspólnych w budynku ul. Bołtucia 1 oraz na korytarzach w budynku biurowym ul. Kościuszki 32A,

• naprawy bieżące:

  • • remont w lokalach nr 40, 70, 74 w budynku ul. Bołtucia 1,

    • remont w lokalu Chlebnia 72B m 3, Chlebnia 72K m 1, Chlebnia 72 L m 2,

    • remont w lokalach ul. Przemysłowa 2C m 1, 2C m 7, 2C m 4,

    • remont w lokalu ul. Poniatowskiego 35 m 6,

    • remont w lokalu ul. Limanowskiego 10 m 3,

    • remont w lokalu ul. ul. Narutowicza 15 m 6,

    • naprawa komina stalowego z wymianą elementów w budynku kotłowni ul. Kościuszki 21

    • naprawa instalacji elektrycznej po zaleceniach zawartych w protokołach z przeglądów elektrycznych pięcioletnich,

    • podstemplowanie stropów w budynku ul. Limanowskiego 23,

    • malowanie podłogi drewnianej w budynku ul. Narutowicza 15,

    • wymiana pieców gazowych w lokalach ul. Przemysłowa 2C m 5, ul. Przemysłowa 2B m 10, ul. Przemysłowa 2C m 7, ul. Przemysłowa 2C m 1, ul. Traugutta 8A m 7 ul. Przemysłowa 4 m 8.

• dokumentację niezbędną do wykonania prac remontowych:

  • • inwentaryzację dachu budynku ul. Traugutta 3,

    • projekt dodatkowych przewodów kominowych  w budynku ul. Montwiłła 22,

    • ekspertyza techniczna budynków ul. Składowa 8, ul. Bołtucia 1 (po pożarze), ul. Traugutta 65,

    • ekspertyza techniczna kolumn w budynku ul. Kościuszki 34,

    • projekt remontu tarasu i kolumn w budynku ul. Kościuszki 34,

Prace w ramach usług konserwacyjnych

• przeglądy techniczne budowlane, kominiarskie, gazowe, bezpieczeństwa pożarowego w budynkach mieszkalnych oraz w budynkach świetlic wiejskich, w budynku świetlicy miejskiej, w budynku usług bytowych w Książenicach, w budynku przychodni zdrowia ul. Kościuszki 21 oraz w budynku parkingu wielopoziomowego ul. Żydowska,

•  usługi kominiarskie: czyszczenie, udrażnianie, inwentaryzacja i uszczelnianie przewodów kominowych, wymiana lub montaż nowych nasad kominowych, wymiana lub montaż kratek wentylacyjnych i drzwiczek rewizyjnych, opinie kominiarskie,

•  czyszczenie i naprawa rynien na budynkach,

•  czyszczenie separatorów w budynku parkingu ul. Żydowska, 

•  naprawa pokryć dachowych na budynkach mieszkalnych, gospodarczych, 

•  naprawa tynków na elewacjach,

•  naprawa tynków oraz czap kominów,

•  naprawa stolarki okiennej i drzwiowej na klatkach schodowych,

•  naprawa lub wymiana drzwi do komórek,

•  naprawa schodów drewnianych,

•  wymiana urządzeń grzewczych w lokalach: kuchni i pieców węglowych przenośnych,

•  wymiana żarówek i opraw oświetleniowych na klatkach schodowych i przed budynkami,

•  naprawa skrzynek elektrycznych i gazowych,

•  naprawa instalacji elektrycznej w lokalach,

•  naprawa domofonów i instalacji antenowej,

•  przeglądy i konserwacja pieców gazowych i kuchni gazowych w pustostanach,

•  naprawa instalacji wodno-kanalizacyjnej w lokalach,

•  naprawy instalacji zewnętrznej kanalizacyjnej.

Tak jak w poprzednich latach w celu dalszej likwidacji zdekapitalizowanego zasobu mieszkaniowego Zakład Gospodarki Mieszkaniowej dokonywał przesiedleń lokatorów.

By zrealizować to zadanie Zakład wykonał 29 zamian skutkujących w większości przypadków poprawą warunków mieszkaniowych najemców.

 W wyniku tych działań w całości wysiedlone zostały budynki:

• Sienkiewicza 20 i 22

• Spółdzielcza 10

• Plac Wolności 2 i 5 (lokale mieszkalne)

• Kilińskiego 6

Częściowo wysiedlono również budynki przy ulicach Bałtycka 31 i Limanowskiego 23.